Pod koniec lipca br. zakończyły się manewry pod kryptonimem “Morska bryza” 2016. Ćwiczenia te organizowane są wspólnie przez Ukrainę i Stany Zjednoczone od prawie 20 lat na Morzu Czarnym i jego wybrzeżu. Tegoroczna edycja zawierała jednak nowe, istotne szkolenia, które mogą się okazać przydatne ukraińskim siłom zbrojnym.
Ćwiczenia “Morska bryza” (ang. Sea Breeze) są co roku realizowane na Morzu Czarnym. Pierwsza edycja miała miejsce w 1997 roku, a gospodarzem ćwiczeń jest Ukraina, która przeprowadza je we współpracy ze Stanami Zjednoczonymi. Celem manewrów jest poprawa interoperacyjności sił zbrojnych państw uczestniczących w ćwiczeniach i zwiększenie bezpieczeństwa regionalnego poprzez operacje sił morskich, lądowych i powietrznych.
Sea Breeze 2016
Tegoroczna edycja ćwiczeń odbyła się w dniach 18-30 lipca 2016 roku. Jak podaje oficjalna strona ukraińskiego ministerstwa obrony, w manewrach uczestniczyło 4 tysiące żołnierzy z 16 państw: Bułgarii, Gruzji, Grecji, Litwy, Włoch, Mołdawii, Polski, Rumunii, Szwecji, Ukrainy, Turcji, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Finlandii, Norwegii i Hiszpanii.
W czasie manewrów, żołnierze ćwiczyli m. in. operacje przechwytywania morskiego (maritime interdiction operations, MIO), obronę przeciwlotniczą, zwalczanie okrętów podwodnych (anti-submarine warfare), operacje typu SAR (search and rescue – poszukiwanie i ratownictwo) i inne działania taktyczne.
Tegoroczne manewry finansowane są z Europejskiej Inicjatywy Wzmocnienia (European Reassurance Initiative, ERI). Jest to program ogłoszony przez prezydenta Baracka Obamę w 2014 roku po wybuchu tzw. kryzysu ukraińskiego w marcu tego samego roku. Jej celem jest zwiększenie “możliwości, gotowości oraz zdolności do reagowania Sojuszu Północnoatlantyckiego”. Więcej o samej Inicjatywie pisaliśmy w naszym wcześniejszym artykule.
W tegorocznej edycji Sea Breeze Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych po raz pierwszy użyła okrętu desantowego-doku USS Whidbey Island, a także niszczyciela rakietowego USS Ross.
Sygnał dla Rosji?
Istotniejszym novum tegorocznych ćwiczeń Sea Breeze było jednak użycie bojowych amfibii opancerzonych (amphibious assault vehicles, AAV) do przetransportowania Ekspedycyjnego Systemu Wsparcia Ogniowego (Expeditionary Fire Support System, EFSS). EFSS jest zestawem składającym się z lekkiego moździerza kal. 120 mm. wraz z amunicją i zasobnikiem do jej przechowywania oraz lekkiego pojazdu “Inicjator” (ang. Prime Mover). Komplet w całości można przetransportować m. in. za pomocą samolotów transportowych C-5 lub C-130, a także śmigłowców CH-53 oraz MV-22 Osprey.
Jak poinformował ppor. Marco Valenzuela, rzecznik Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych (U.S. Marine Corps, USMC), uczestniczący w manewrach żołnierze przeprowadzili pozorowany desant za pomocą amfibii. 15 takich jednostek, wyposażonych w systemy EFSS, zostało zwodowanych z okrętu USS Whidbey Island. Następnie żołnierze pokonali cztery mile morskie do Odessy, a później 13 mil (ponad 20 km.) drogą lądową, by ostatecznie rozstawić EFSS na dwóch różnych mostach w jednej z dzielnic Odessy. Ćwiczenie to było istotne dla żołnierzy ukraińskich, którzy nie posiadają bojowych amfibii i dopiero w czasie Sea Breeze 2016 zetknęli się z nimi po raz pierwszy.
“Morską bryzę” trafnie podsumował Bryan Clark, starszy doradca z Centrum Ocen Strategicznych i Budżetowych (Center for Strategic and Budgetary Assessments). Stwierdził on, że “tegoroczne ćwiczenia Sea Breeze są niewątpliwie sygnałem dla Rosji” (“This year’s Sea Breeze exercise is definitely a signal to Russia”). Clark podkreślił także, że poprzez takie manewry Stany Zjednoczone jasno wskazują Federacji Rosyjskiej, jak się zachowają w przypadku wznowienia walk we wschodnich obwodach Ukrainy. Przykładem tego był właśnie pozorowany desant za pomocą amfibii i użycie systemów EFSS, które to siły w opinii Clarka mogłoby zostać użyte do skrępowania lub izolacji rosyjskich sił morskich na Krymie.
Poniżej znajduje się materiał wideo z pozorowanego desantu za pomocą amfibii w czasie Sea Breeze 2016. Źródło: Oficjalny kanał YouTube U.S. Naval Forces Europe-Africa, 02.08.2016 r., https://www.youtube.com/watch?v=lYomnQMg2Eo (22.08.2016).